Utrwalanie żywności przez zagęszczanie
Zagęszczanie żywności
Odparowanie – zawsze w temperaturze wrzenia
Suszenie – w niższych temperaturach od wrzenia
Cel – zagęszczanie i utrwalenie
Np. produkcja cukru: ekstrakt wodny z buraka – 14 % cukru – zagęszczenie = kryształ
Labilne substancje – należy obniżyć temperaturę wrzenia.
Zagęszczanie przez odparowanie wody
ODWADNIANIE – usuwanie wody
- Odparowywanie
- Suszenie (odparowywanie poniżej temperatury wrzenia)
- Kriokoncentracja
- Odwrócona osmoza
Najwyższe temperatury przy suszeniu (psychrometr Augusta). Suszenie rozpyłowe – najniższe temperatury.
Zagęszczanie – cel:
- Utrwalenie (zagęszczone soki, powidła)
- Z potrzeby procesu technologicznego
Zagęszczanie poprzez mierzenie temperatury wrzenia
System przeponowy
- Ogniowy: przywieranie, przypalanie rys.
- Kotły z płaszczem parowym – kwasoodpornym
Ciśnienie w kotłach parowych do 2 MPa (0,5-0,7-1MPa)
Efekt ogrzania:
Oddanie ciepła skraplania (2100-2200 kJ/kg)
- Intensywne wrzenie
- Długa droga do wylotu à cząstki stałe opadają
- Możliwość wprowadzenia do wyparki 2* większej objętości dzięki wydłużonej części à 2* zagęszczony
Sputniki – dżemy niskocukrowe (brak przedłużenia w kotle)
- Szybkie ugotowanie by nie stracić substancji termolabilnych
- Małe zagęszczenie
- Szybkie ogrzanie
- Wyparka próżniowa (intensywne wrzenie, bo różnica ciśnień mniejsza)
Cel stosowania wyparek próżniowych wielodziałowych:
- Zmniejszenie zużycia pary na odparowanie
- Skroplenie pary po zamknięciu na gorąco (zassanie)
- Skurczenie się powierzchni produktów
Skraplacz = chłodnica
2 systemy skraplania:
- Przeponowo w chłodnicy
- Skraplacz barometryczny
Nie wszystko się jednak skropli – gazami nieskraplającymi jest powietrze.
Próżnia wytworzona jest dzięki pompie i skraplaczowi.
Ewolucja:
Kocioł otwarty à wyparki pojedyncze à wyparki wielodzialowe.
Skraplacz barometryczny – urządzenie skraplacjące parę bezprzeponowo
Rys odwadniacz – garnek kondensacyjny (zamykanie i otwieranie zależy od poziomu wody. Dużo wody à garnek opadnie i woda wypłynie. Gdy dużo pary – garnek u góry.
Zamiana wody w parę
Ciepło parowania + nadwyżki wynikające ze strat – 1kg pary / kg wody
Zużycie pary na 1 kg wody odparowanej jest mniejsze w stacji wyparnej. Opary wychodzące = źródło ciepła. Zużycie pary na 1 kg wody odparowanej – poniżej 0,2 kg
Odparowanie to proces energochłonny.
- Zwiększenie współczynnika wnikania w wyparkach wirówkowych
- Ograniczenie zużycia energii
- Pompy cyrkulacyjne – by współczynnik wnikania był lepszy i by nie przywierało
- Turbiny parowe napędzające pompy (paraà turbinaàpłaszcz)
- Termokompresja – wzrost temperatury oparów wychodzących
Czy można pod próżnią ogrzewać parą wodną? – Gwałtowne odparowanie – skroplenie.
Czy piwo można skoncentrować (ma dużo składników lotnych) – kriokoncentracja